پراوین ساهنی نویسنده کتاب «آخرین جنگ: چگونه هوش مصنوعی رویارویی نهایی هند با چین را شکل خواهد داد» در مقاله ای به بررسی این موضوع می‌پردازد که چرا اعتماد متقابل بین هند و چین با وجود ژست‌های دیپلماتیک اخیر، همچنان مبهم باقی خواهد ماند.

نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند و شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در جریان اجلاس سران بریکس در کازان روسیه دیدار و گفتگو کردند.

ساهنی استدلال می کند که تعامل مودی با شی عمدتاً برای مصرف سیاسی داخلی است. این«دستیابی به موفقیت» به عنوان روایتی برای تقویت وجهه مودی پس از درگیری گالوان در سال ۲۰۲۰ و توجیه فعالیت های دیپلماتیک او عمل می کند. این نشان می‌دهد که سیاست خارجی هند به شدت تحت تأثیر چشم‌انداز سیاسی داخلی آن است. برای درک اینکه چرا اعتماد عمیق‌تر به چین گریزان مانده است، ملاحظات مهمی است.   

پیشنهاد استراتژیک گشت‌زنی مرحله‌ای چین به عنوان یک امتیاز حداقلی برای احیای روابط، بدون پرداختن به موضوع اصلی تهاجمات PLA در نظر گرفته می‌شود. این نشان‌دهنده استراتژی گسترده‌تر چین برای کنترل اوضاع در لاداخ و در عین حال حفظ تعامل دیپلماتیک است. پذیرش این توافق از سوی هند بدون تقاضای کاهش تنش کامل، به جای یک پیروزی دیپلماتیک واقعی، منعکس کننده اقدام موازنه استراتژیک آن است.

ساهنی استدلال می کند که اعتماد بین هند و چین به دلیل همسویی های متضاد جهانی آنها بیشتر تضعیف می شود. در حالی که چین و روسیه قصد دارند برجام را به عنوان موازنه ای در برابر حکومت تحت رهبری ایالات متحده تقویت کنند، هند رویکردی انعطاف پذیرتر و چند جانبه را دنبال می کند. این اقدام متعادل کننده روابط آن را پیچیده می کند، به خصوص که ایالات متحده هند را به عنوان یک شریک کلیدی در مقابله با چین می بیند. عدم همسویی در اهداف بلندمدت آنها ایجاد اعتماد متقابل را چالش برانگیز می کند.

ساهنی نسبت به نتایج قابل توجهی که از نشست مودی-شی به دست می‌آید، تردید دارد.هر دو کشور مسیرهای موازی اما غیر متقاطع را طی می کنند و هند بر دستاوردهای سیاسی داخلی و مدیریت روابط بین المللی تمرکز می کند، در حالی که چین قدرت منطقه ای خود را تثبیت می کند. فقدان اقدامات معنادار اعتمادسازی، همراه با تمرکز داخلی هند، نشان می دهد که تنش های اساسی بین دو کشور ادامه خواهد داشت.در نتیجه، در حالی که هند و چین ممکن است به توافقات سطحی دست یابند، تحلیل ساهنی نشان می‌دهد که اهداف ژئوپلیتیکی گسترده‌تر و مسائل سرزمینی حل‌نشده آنها مانع ایجاد اعتماد واقعی می‌شود.

علاوه بر این،ساهنی خاطرنشان می‌کند که چین و روسیه از هند می‌خواهند تا برجام را تقویت کند تا مدل حکمرانی جهانی به رهبری ایالات متحده را به چالش بکشد. هند که سیاست خارجی چندجانبه خود را متعادل می کند، بین اتحادهای خود با ایالات متحده و روسیه و چین درگیر است. بنابراین، دیدار مودی با شی به عنوان یک اقدام دیپلماتیک ضروری برای مدیریت این روابط بین‌المللی رقابتی است. اما ساونی معتقد است که به نتایج معناداری منجر نخواهد شد زیرا هر دو کشور برنامه‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند.

#حسنعلی_ذکریایی

منبع:  https://thewire.in/diplomacy/why-mutual-trust-elude-india-china-despite-deal-modi-xi-meet